هدر رفت سالانه یک میلیارد مترمکعب آب در ضایعات کشاورزی خراسان رضوی

قائم مقام شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: سالانه افزون بر یک میلیارد مترمکعب آب در قالب ضایعات کشاورزی در این استان هدر می رود.

محمد علایی روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: براساس آمارهای رسمی وزارت جهاد کشاورزی سالانه ۳۰ درصد محصولات کشاورزی در ایران به ضایعات تبدیل می شود.
وی ادامه داد: مجموع تولید سالانه محصولات زراعی، باغی و دامی خراسان رضوی حدود هشت میلیون تن است که حجم آب مصرفی برای ضایعات این مقدار محصول در استان افزون بر یک میلیارد مترمکعب در سال برآورد می شود.
وی اضافه کرد: جمع آوری و انتقال نادرست محصول، کمبود سردخانه، نبود تشکلهای حامی کشاورز، فعالیتهای دلالی و نبود الگوی کشت مصوب از دلایل دور ریختن محصولات کشاورزی است که با زحمت بسیار توسط کشاورز تولید می شود.
قائم مقام شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: هم اکنون فلات ایران، شرق کشور و استان خراسان رضوی با بحران گسترده و فزاینده آب روبروست، این بحران بزرگترین و خطرناکترین تهدید تمدن ایران در طول هشت هزار سال گذشته تاکنون است.
وی افزود: ۸۰ درصد آب مصرفی خراسان از آبخوانهای زیرزمینی عمدتا توسط چاههای عمیق و نیمه عمیق برداشت می شود که این آبخوانها خود با بحران مواجهند، برداشت بیش از حد باعث افت سطح آبهای زیرزمینی، نابودی آبخوانها، خشکیدن چشمه ها و قناتها، شوری آب، نشست سطح زمین و ایجاد شکافهای خطرناک در آن می شود.
علایی ادامه داد: این در حالی است که اگر روشهای مصرف آب و بهره برداری از آن و حجم برداشت آب به سطح استانداردهای جهانی برسد نه تنها مشکل آب در این استان و کشور حل می شود بلکه آب مازاد برای توسعه نیز خواهیم داشت.
وی گفت: هم اکنون شاخص میانگین تولید ماده خشک به ازای مصرف یک مترمکعب آب در جهان ۲٫۵ کیلوگرم و در کشورهای پیشرفته ۳٫۵ کیلوگرم است، این رقم در ایران تا چند سال پیش ۸۰۰ گرم بود و در آغاز کار دولت دوازدهم به یک کیلوگرم افزایش یافته است.
قائم مقام شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی افزود: اصلاح این شاخص تا حد استاندارد جهانی، سالانه صرفه جویی دو میلیارد متر مکعبی آب را در این استان به دنبال خواهد داشت.
وی گفت: مصرف بهینه آب در کشور که اکنون سه برابر استاندارد جهانی است، اصلاح شبکه های انتقال و توزیع آب و جلوگیری از کاهش هدر رفت که در برخی از شهرهای خراسان تا ۵۰ درصد می رسد، اصلاح الگوی کشت و پرهیز از کشت محصولات پرآب طلب، جلوگیری از صادرات کالاهای پرآب طلب و تشویق به ورود کالاهای پرآب طلب از راهکارهای کارآمد برای مدیریت بحران آب است.
یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار زمین در خراسان رضوی سالانه زیر کشت ۸۳ نوع محصول می رود و هشت میلیون تن انواع محصولات باغی و زراعی از آن برداشت می شود. ۹۰۰ هزار هکتار از این سطح مربوط به زراعت و ۳۰۰ هزار هکتار آن باغ است. شش هزار و ۸۶۸ رشته قنات با آبدهی ۵۶۵ میلیون مترمکعب در این استان وجود دارد.
بر اساس مطالعات انجام شده کسری آب خراسان رضوی در افق سال ۱۴۲۰ بیش از شش هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه خواهد بود. ۲۷ درصد آب تولیدی در این استان به مصرف انشعابات غیرمجاز رسیده یا بخاطر فرسودگی ۳۵ درصد شبکه آبرسانی هدر می رود. تامین و توزیع آب ۷۴ شهر استان به جز مشهد بر عهده شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی است.
یک میلیون و ۷۵۰ هزار نفر در این استان زیرپوشش شبکه آب هستند.
آب مورد نیاز این استان از ۴۰۶ حلقه چاه تامین می شود که شامل شش درصد چاههای کشور است. طول خطوط انتقال آب در خراسان رضوی هزار و ۷۶۳ کیلومتر است.