گاو چاه چاهی است که آب آن را به وسیله نیروی گاو بالا میکشیدند. استفاده از آب چاه برای زمینهای کشاورزی برداشت حجم بیشتری از آب را میطلبید که با زور بازوی انسان هیچ تناسبی نداشت . استفاده از نیروی گاو جهت شخم زدن زمین و کارهای کشاورزی دیگر ، تجربه خوبی شد تا انسان به فکر بالا کشیدن آب از چاه با نیروی گاو بیفتد. نحوهی کار گاوچاه به این صورت میباشد که طنابی را به گردن گاو میبستند و سر دیگر طناب ظرفی قرار داشت به نام دلو که آن را به داخل چاه میانداختند گاویار به گاوها کمک میکند تا بر یک سطح شیب دار یا گاو رو حرکت کنند و دلو را که به چرخ چاه بسته شده، در حالی که پر از آب شده است، از کف چاه بالا بکشند. دستیار او نیز آب را از دلو خالی و در استخر پشت چاه تخلیه کرده که از طریق کانال به زمینهای کشاورزی منتقل می شد.
منبع : گنجیه ملی آب ایران