اصرار دانشگاه فردوسی بر اثرات زیست محیطی کمربند جنوبی/ شهرداری مشهد به‌نظرات کارشناسی درباره پروژه تَن نمی‌دهد

به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، پروژه کمربند جنوبی مشهد براساس مصوبه شورای حفظ حقوق بیت‌المال به دستور دادستان مشهد، از بیست و سوم اسفند ۹۶ به علت نداشتن پیوست‌های فرهنگی و زیست محیطی متوقف شده است.

طرح کمربند جنوبی شهر مشهد به طول ۲۷ کیلومتر که قرار بود انتهای بلوار شهید برونسی در غرب مشهد را به اتوبان باغچه در شرق مشهد متصل کند، از آذرماه ۱۳۹۱ آغاز شد و درشرایطی که بخشی از کار پیش رفته بود ۲۷ اسفند سال ۹۶ به دنبال اعتراض فعالان محیط زیست، دادستان مشهد دستور توقف این طرح را صادر کرده است.

چندی است که در فضای مجازی و سایت ها فعالان محیط زیست، فیلم‌هایی مبنی بر فعالیت‌های بی‌سر و صدا در ارتفاعات و کمربند جنوبی مشهد مشاهده می‌شود که بیانگر رفت و آمد کامیون‌ها و ادوات راهسازی و فعالیت چراغ خاموش در ارتفاعات جنوبی مشهد است.

هیچ‌گونه فعالیتی در کمربند جنوبی انجام نمی‌شود

معاون حمل و نقل و ترافیک و سرپرست معاونت فنی عمران شهرداری مشهد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در مشهد با بیان اینکه هیچ‌گونه فعالیتی در زمینه کمربند جنوبی انجام نمی‌شود، گفت: پس از دستور دادستان و توقف عملیات اجرایی کمربند جنوبی در حال حاضر هیچ‌گونه فعالیتی در این زمینه انجام نمی‌شود و ابلاغی و دستوری به پیمانکار این پروژه داده نشده است.

خلیل‌الله کاظمی با اشاره به توسعه کمربند سبز مشهد، افزود: فعالیت در زمینه توسعه کمربند سبز مشهد ادامه دارد و درختکاری، احداث آلاچیق برای استفاده شهروندان و همچنین احداث سرویس‌های بهداشتی در دستور کار قرار دارد که پیمانکاران در حال انجام هستند.

طرح‌ها در ارتفاعات جنوبی نیازمند مطالعه زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی است

یکی از فعالان محیط زیستی خراسان رضوی در  گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در مشهد گفت: پروژه کمربند جنوبی سبب تخریب منابع طبیعی و نابودی کوه‌ها و بخش عظیمی از ارتفاعات اطراف مشهد شده است و مجریان این طرح بدون پیوست محیط زیستی و صرفا با داشتن تاییدیه شورای ترافیکی همتا اقدام به تخریب ارتفاعات کرده‌اند.

فرشته تقی‌زاده با اشاره به اینکه ساخت کمربند جنوبی با تخریب کوه‌های اطراف مشهد، سبب ثبات ریزگردها و افزایش آلودگی هوای این کلانشهر می‌شود، ادامه داد: از بین رفتن آبراهه‌های قدیمی موجود در منطقه، افزایش احتمال ایجاد سیلاب‌ و قطع کامل دسترسی مردم به ارتفاعات جنوبی شهراز دیگر دغدغه‌های فعالان محیط زیستی مشهد نسبت به اجرای این طرح است.

وی با بیان اینکه قرار شد طرح کمربند جنوبی در اتاق فکر دانشگاه فردوسی مورد بررسی قرار بگیرد، متذکر شد: اتاق فکر دانشگاه فردوسی شامل نخبگان، اساتید و کارشناسان این دانشگاه قرار بود تحقیق و مطالعه همه جانبه‌ای در این زمینه داشته باشند، با وجود اجرای بیش از ۸۰ درصد کمربند جنوبی راهکاری که به نفع طبیعت، مردم و شهر مشهد باشد، ارائه کنند.

این فعال محیط زیست افزود: در حال حاضر با گذشت یک سال و نیم از توقف طرح و با وجود اینکه شهرداری قبول کرد که طرح کمربند جنوبی شهر اشتباه است و برای محیط زیست ضرر دارد، ارتفاعات جنوبی تنفس‌گاه‌های شهر محسوب می‌شود، ولی حالا باز درصدد این هستند که در ارتفاعات جنوبی تفرجگاه ایجاد کنند!

تقی‌زاده با تاکید بر اینکه هر طرح عمرانی اقتصادی که در محیط زیست بخواهد انجام شود نیاز به مطالعات همه‌جانبه و پیوسته دارد، اضافه کرد: در طرح کمربند جنوبی شهر باید به همه جوانب زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و آینده‌پژوهی آن مورد بررسی کامل قرار بگیرد و اینکه شهرداری و شورای شهر هر کدام بخواهند برای منافع خودشان در این مناطق سرمایه‌گذاری و طبیعت را به نوعی تخریب کنند، این ظلم به طبیعت و محیط زیست است.

وی اظهار کرد: در حال حاضر شهرداری اقداماتی انجام می‌دهد که ما و فعالان سمن‌های محیط زیست به همان دلایل خواستار توقف این طرح از سوی دادستانی شدیم و گفتیم که مطالعه زیست محیطی و پیوست زیست محیطی طرح کمربند جنوبی انجام نشده و نباید این طرح ادامه پیدا کند، هم اکنون نیز در ارتفاعات یکسری طرح‌های را در حال اجرا بوده که برای آنها نیز مطالعات انجام نشده است.

این فعال محیط زیست با اشاره به اینکه فعالیت‌های عمرانی و ایجاد زیرساخت برای پارکینگ، آلاچیق و ایجاد فضای سبز از دیگر اعتراضات سمن‌های محیط زیست به کمربند جنوبی است، یادآور شد: شهرداری با بیان اینکه می‌خواهیم برای رفاه شهروندان پارکینگ، تانکر آب و لوله‌کشی برای درخت‌کاری و جاده‌کشی ایجاد کنیم، پوشش گیاهی کوه‌ها را نابود کرده، با تعریض جاده کوه‌ها را تخریب می‌کنند و فعالان محیط زیست نسبت به این موضوع نیز اعتراض دارند.

تقی‌زاده گفت: همچنین فرماندار بینالود مطرح کردند که این جاده گردشگری حصار گلستان است و می‌خواهد زائرین و گردشگران را از این جاده به طرقبه شاندیز برساند و این صحبت‌ها بیان می‌کنند، مطالعاتی برای آن انجام نشده و مجوزی در این زمینه ندارد، طرح‌هایی بوده که مسکوت مانده است.

ملزم شدن شهرداری مشهد به اجرای مصوبات اتاق فکر دانشگاه فردوسی

• عضو اتاق فکر و هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه ۸۲ درصد کمربند جنوبی مربوط به منابع طبیعی است که با یک امضا و خواست از اداره منابع طبیعی گرفته شده و این منابع طبیعی متعلق به شهرمحسوب می‌شود، گفت: شهرداری مشهد هم با این تصور که از این منابع طبیعی به عنوان یک زمین بدون صاحب که هر طور بخواهد و می‌تواند تغییر کاربری به این منابع دهد و اختیار استفاده از آن دست خودش است، شروع به فعالیت در این عرصه‌های منابع طبیعی کرد.مهدی کلاهی افزود: فعالیت سمن‌ها، پژوهشگران و دانشگاهیان و هشدارهایی که در زمینه گرمایش جهانی، گرمایش جزیره‌ای (که در خود مشهد وجود دارد و در اثر تخریب کوه‌ها این جزیره‌ها گرمایش وحشتناکی ایجاد می‌شود) و از بین رفتن آبراهه‌ها، پوشش گیاهی، تنفس‌گاه‌های شهری بارها به مسؤولان داده شده و گویای این واقعیت تلخ است که با اجرای پروژه کمربند جنوبی بدون مطالعات و پیوست‌های زیست محیطی، مشهد از لحاظ محیط زیستی آسیب می‌بیند.وی با بیان اینکه خوشبختانه معاون سابق دادستانی، از نگرانی و درخواست سمن‌های محیط زیستی مبنی بر آسیب‌رسان بودن این پروژه حمایت‌های خوبی کرد، افزود: این مسئله سبب شد که این موضوع پررنگ دیده شود که چرا پروژه ای با چنین هزینه‌های گزاف هدفش تخریب کوه و عرصه‌های کویری آن است؟

کلاهی با اشاره به اینکه یک چالش بزرگ در سیاست‌گذاری‌های شهری وجود دارد که در تصمیم‌گیری‌های مسؤولان شهری نظر کارشناسان محیط زیست لحاظ نمی‌شود، اظهار کرد: چندین نوبت نشست در ارتباط با همین موضوع بین نهادهای مختلف برگزار شد ولی متاسفانه این نهادها زمانی که می‌خواهند تصمیمی بگیرند، نظر مردم و نهادهای مردمی را جویا نمی‌شوند و در همین پروژه نیز یک نماینده از کارگروه اداره محیط زیست استان در این نشست حضور پیدا می‌کند، زمانی که رای‌گیری انجام می‌شود رای اکثریت مبنی بر تخریب غالب می‌شود، چرا که نگاه در شهرداری تفکر سازه‌ای و مهندسی است و اینکه یک بخشی را خراب کنیم و یک پروژه دیگری جای آن بسازیم است!

عضو اتاق فکر و هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه هر پروژه عمرانی شهرطبق قوانین آمایش سرزمینی و محیط زیست باید دارای پیوست محیط زیستی باشد، اضافه کرد: در پروژه کمربند جنوبی هم باید این پیوست محیط زیستی و اجتماعی تهیه و تعیین شود، اگر این پروژه تخریب می‌شود چقدر عرصه تخریب می‌شود و فواید و مضرات پروژه به طور کامل بررسی شود.

کلاهی بیان کرد: اگر پروژه‌ای کوه را تخریب کند هرچقدر هم فایده داشته باشد نمی‌تواند به اندازه وجود یک کوه در منطقه تاثیرگذار باشد و اثرات منفی تخریب کوه خیلی بیشتراست، همان طور که اکنون می‌شنویم در امارات چون به صورت دشت و ساحل وسیع است مسؤولان این کشور سعی می‌کنند که برای خودشان کوه مصنوعی بسازند! یعنی ارزش کوه خیلی بزرگ‌تر از آن است که بخواهیم روی اقتصادش کار کنیم آنها اقتصاد و پولشان را خرج می‌کنند که کوه بسازند چون می‌دانند در ازای ایجاد کوه می‌توانند سرمایه و زندگی بهتری داشته باشند، ولی ما متاسفانه یک پروژه ای را که کوه بزرگی در آن وجود دارد و عرصه‌های زیادی درراستای منابع طبیعی دارد را تخریب می‌کنیم.

وی تصریح کرد: طبق جلسات معاون سابق دادستان، سمن‌ها، اساتید، کارشناسان دانشگاه‌ها، نهادهای مرتبط از جمله سازمان آب و اداره کل محیط زیست، منابع طبیعی به اتاق فکر دعوت شدند و موضوعات به بحث گذاشته شد، از مجری طرح هم درخواست شد که طرح مورد اجرا را ارائه دهد و وقتی طرح ارائه شد اساتید دانشگاهی مطرح کردند اگر این پروژه اسمش کمربند جنوبی است چرا از داخل شهر عبور می‌کند، داخل محدوده شهری قرار دارد و تبدیل به بلواری مانند بلوار نماز می‌شود و چرا کمربند پشت کوه زده نشد که آثار آلودگی و تردد ماشین داخل شهر نباشد، چراکه فضای پشت کوه فضای راحت تری برای ایجاد کمربند جنوبی و تخریب است.

عضو اتاق فکر و هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: متاسفانه مجری این پروژه مطلب قانع کننده‌ای نداشت و این عنوان شد که تا به حال در مورد مسائل محیط زیستی، اجتماعی این پروژه اقدامی انجام نشده و لازم است که یک آمایش سرزمینی و ارزیابی محیط زیستی در این پروژه صورت بگیرد، خروجی این جلسه این شد که پروژه کمربند جنوبی متوقف شود تا پاسخ ارزیابی اثرات محیط زیستی آن داده شود و مصوبات اتاق فکر برای معاون وقت دادستانی رفت و معاون سابق دادستانی نیز نامه‌ای مبنی بر توقف پروژه کمربند جنوبی صادر کرد و از اسفندماه ۱۳۹۶ این پروژه متوقف شده است.

عضو اتاق فکر و هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد: شهرداری مشهد به‌نظرات کارشناسی درباره پروژه تَن نمی‌دهد

کلاهی ادامه داد: نامه تهیه شده در اتاق فکر دانشگاه فردوسی به شهرداری مشهد ارسال شد و طبق مصوبه اتاق فکر بیان شد که شهرداری باید هزینه یک تیم مطالعاتی را پرداخت کند و دانشگاه به عنوان ناظر در این موضوع نیز انتخاب شد که کار نظارت بر پروژه کمربند جنوبی را به صورت علمی و بی‌طرفانه انجام دهد، ولی متاسفانه این توقف توسط شهرداری جدی گرفته نشد و به این مصوبه توجه نکردند، دادستانی از اتاق فکر دانشگاه فردوسی پیگیر شد که اتاق فکر دانشگاه نیز به دادستانی پیام داد باید همان مصوبه بند ج ( انطباق مطالعات انجام شده بر شرح خدمات و نیز کفایت نتیجه توسط دانشگاه فردوسی به عنوان ناظر مطالعات بررسی و تایید شود) انجام و شهرداری باید اثرات تخریبی محیط زیست این پروژه را مورد بررسی قرار دهد و یک تیم مطالعاتی و مشاوره ای این پروژه را بطور همه جانبه بررسی کنند که تخریب کوه و ادامه این پروژه تا چه اندازه اثرات مخرب در منطقه دارد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه سه هفته پیش نامه دادستانی برای شهرداری مشهد ارسال شد که با توجه به اینکه مصوبه اتاق فکر و تاکید دانشگاه بر مصوبات اتاق فکر دانشگاه فردوسی، شهرداری باید نسبت به این مطالعات و اثرات محیط زیستی این پروژه اقدام کند، گفت: امیدواریم که شهرداری در این زمینه اقدام کند و برای اولین بار است که صدای سمن‌ها، تشکل‌ها، دانشگاهیان و علاقمندان به محیط زیست شنیده می‌شود، شهرداری هم از تعصبات شان کوتاه بیایند و از این حرکت مردمی حمایت کنند و همچنین از این به بعد در پروژه ها قبل از فعالیت اجرایی مطالعات محیط زیستی داشته باشد تا به سلامت انسانی و سلامت زیستی و محیطی آسیب نزند.

شهری که حتی کوه‌هایش را تخریب و تنفس‌گاه‌هایش را خفه و چشمه‌هایش را کور می‌کنند، آیا واقعا شهر امید و زندگی است!؟با مرور تمام این اظهارنظرها و مستندات موجود به نظر می‌رسد سنگی را که سال‌ها پیش بنیانگذاران این کمربند در چاه انداختند، امروز با تدبیر صد عاقل هم خارج نمی‌شود و این کمربند پرحاشیه و جنجالی سری دراز دارد! حالا باید منتظر شد و دید در فضای سیاست‌زده شورای شهر در نهایت چه تصمیمی برای این پروژه گرفته می‌شود و چه وقت شهرداری مشهد به دور از شعار دادن‌های صرف، تصمیم به مشارکت دادن شهروندان در تصمیمات مهمی مانند پروژه کمربند جنوبی می‌گیرد!

منبع: خبرگزاری فارس